Als er niets veranderd, dan is wedstrijdschaatsen zoals we nu in Breda doen over 2 jaar niet meer mogelijk…

Dat is wat de baancommissie in Breda, tijdens de jaarlijkse vergadering met alle verenigingen, heeft verteld aan de clubs die gebruik maken van de ijsbaan in Breda. Het is een wake-up call richting de verenigingen, richting de bestuurders maar ook de achterban. Overigens niet voor het eerst dat de noodklok wordt geluid, met (te) weinig response tot gevolg, maar om in het genre klokgelui te blijven, het is 2 voor 12. De baancommissie loopt langzaam leeg en er is geen opvolging.

In Breda zijn we de afgelopen 20 jaar heel erg verwend geweest met vrijwilligers die vanaf het moment dat de ijsbaan open ging, tot ongeveer het afgelopen jaar zich hebben ingezet voor de organisatie van trainingen en wedstrijden voor zowel de recreanten (BIJF) als de wedstrijdsporters via de baancommissie. Dit zijn en waren voornamelijk leden met al een bestuurlijke functie binnen hun vereniging en aangevuld door liefhebbers van de schaatssport. Na 20 jaar vrijwilligerswerk voor het schaatsen, is het niet zo vreemd dat men vindt dat het wel een keer genoeg is geweest en ik denk dat er niemand is die daar bezwaar tegen kan hebben. Je kunt ook zeggen dat we als baancommissie en verenigingen ‘gewoon’ te lang op deze vrijwilligers hebben geleund en in slaap zijn gesust, waardoor er nu een situatie ontstaat waarbij er geen opvolging is. Dit geldt voor de baancommissie, maar ook voor het kader eromheen, denk aan scheidsrechters, starters, systeembeheerders en juryleden. Maar ook op clubniveau is de situatie bij diverse clubs zeer zorgelijk.

Tijdens de vergadering hebben we met de verenigingen 3 scenario’s overlegd.

  1. We doen niets – We veranderen niets aan de situatie die er nu is. In dat geval is de kans erg groot dat er na seizoen 2022/2023 geen baancommissie meer is. Dat betekent dat er geen centrale aansturing is voor de organisatie van wedstrijden, onderhoud van apparatuur, belijning van de ijsbaan en op langere termijn, geen loket voor het aanvragen van abonnementen en baantoegang. De regie en het risico komen dan volledig bij de clubs zelf te liggen. Voor sommige clubs is dit wellicht wel te dragen en uit te voeren, voor de kleinere clubs zeker niet en voor een beheerder van een ijsbaan een ramp omdat er geen centraal aanspreekpunt meer is en er geen zekerheid voor ijsverhuur is.
  2. Wedstrijdorganisatie (en wellicht trainingen) wordt commercieel – Denk hierbij aan een soort sportschool-model (of het schaatscircuit). Er is een bedrijf dat met de beheerder van de ijsbaan afspraken maakt voor het huren van ijs voor trainingen en wedstrijden. Schaatsers kunnen lid worden van die ‘sportschool’ en op die wijze deelnemen aan trainingen of wedstrijden. Er zijn geen vrijwilligers meer nodig, want de personen die nodig zijn voor wedstrijdorganisatie zijn in dienst van de ‘sportschool’. Je hebt dan te maken met een commercieel bedrijf waarvan de tarieven waarschijnlijk vrij fors zijn. (Als voorbeeld; een enkele wedstrijd bij het schaatscircuit kost een deelnemer zo’n 30 euro). Als er zo’n bedrijf ontstaat, kun je je afvragen wat het nut voor een lid is om nog lid te blijven van een vereniging. Als zo’n bedrijf wedstrijden gaat organiseren dan is de stap naar groepslessen (met betaalde trainers) ook niet zo groot. Een commercieel bedrijf is een bedreiging voor verenigingen. Voor een beheerder van een ijsbaan is zo’n bedrijf prima, hij heeft er geen omkijken naar en is verzekerd van verhuur van het ijs.
  3. Oprichten baanvereniging – We richten een vereniging op voor en door verenigingen, die namens de verenigingen verantwoordelijk is voor het maken van afspraken met de beheerder van de ijsbaan voor trainingen en wedstrijden en organisatie van opleidingen.

Gezien de baancommissie in nood is, en er geen gezamenlijk verband meer bestaat (BIJF (Bredase IJs Federatie)) voor het maken van afspraken met de beheerder voor de recreanten- uren, is het misschien nu wel het moment om een solide basis neer te zetten waar alle rijders die gebruik maken van de langebaan en shorttrack en waar ook verenigingen van kunnen profiteren.

Deze laatste optie, de baanvereniging, is tijdens de vergadering verder toegelicht. Optie 1 wil niemand, optie 2 is een ‘als het echt niet anders kan’ scenario. Dus dan maar optie 3 verkennen.

Voor de duidelijkheid, er bestaan al een aantal baanverenigingen die onafhankelijk van het Gewest werken. In het ‘Bredase model’ willen we samenwerken met het Gewest Noord-Brabant, Limburg en Zeeland. Het Gewestelijk Bestuur is ook betrokken bij deze verkenning. Het Gewest ondersteunt de ontwikkeling mede omdat men merkt dat er weinig tot geen binding is met de verenigingen in het Gewest en men ook begrijpt dat de situatie waarin de baancommissies in het Gewest nu verkeren kritiek is. Het Gewest wil zich in de toekomst gaan richten op alleen de punten die van belang zijn voor deelname aan landelijke wedstrijden en Gewestelijke Kampioenschappen.

Hoe ziet zo’n baanvereniging er dan uit? Om daarover ideeën te delen, worden clubs uitgenodigd in diverse (online)sessies om daar samen een plan voor uit te werken. Er worden bestuursleden van reeds bestaande baanverenigingen uitgenodigd, om ervaringen uit te wisselen. Tevens sluit MOOIWERK aan, een initiatief vanuit de gemeente Breda die vrijwilligers ondersteunt aan. De eerste verkennende sessie is in oktober inmiddels geweest. Een volgende sessie staat gepland voor december/januari.

Een kleine uiteenzetting van de punten die tijdens de vergadering met de clubs naar boven kwam over hoe zo’n baanvereniging eruit zou kunnen zien:

  • De baanvereniging is een vereniging voor en door clubs die gebruik maken van de ijsbaan in Breda.
  • De vereniging is een centraal aanspreekpunt voor de beheerder van de ijsbaan, de verenigingen, het Gewest en de KNSB.
  • Alle verenigingen die gebruik maken van de ijsbaan in Breda worden automatisch lid van de baanvereniging.
  • De baanvereniging krijgt een bestuur waarin alle verenigingen vertegenwoordigd zijn.
  • De baanvereniging draagt zorg voor de abonnementsaanvragen, trainingsuren en wedstrijden van zowel de ‘KNSB-uren’ (langebaan en shorttrack) als de recreanten (BIJF).
  • De baanvereniging is het centrale punt waaruit EHBO, opleidingen, workshops en trainingen voor trainers en juryleden worden aangeboden en gefaciliteerd.
  • De baanvereniging helpt clubs waar nodig. Bijvoorbeeld met het onderbrengen van schaatsers waarvoor geen trainer beschikbaar is binnen de eigen vereniging.

Voordat zo’n baanvereniging het licht gaat zien, moet er nog wel wat gebeuren, maar dat er wat moet gebeuren is voor iedereen duidelijk.

Vooruitlopend wil ik al wel een beroep doen op zoals dat zo mooi heet ‘de achterban’; de ouders, verzorgers maar zeker ook de (actieve)sporters. Willen we een baanvereniging oprichten dan zal die vereniging volledig door vrijwilligers gedragen moeten worden.

Hoe zit het dan bij de IJA?

Bij andere type verenigingen, denk aan voetbalclubs, tennisverenigingen, noem maar op, wordt de maatschappelijke verantwoordelijkheid van ouders en sporters als een soort verplichting gezien. Veel juniorenteams worden getraind/gecoacht door ouders of (actieve)sporters, maar denk ook een bestuursdeelname. Een cultuur waarbij maatschappelijke verantwoordelijkheid als vanzelfsprekend wordt gezien zou van harte welkom zijn binnen de schaatssport.

Gelukkig mogen we ons als IJA gelukkig prijzen met een grote groep aan vrijwilligers, maar op diverse vlakken is echt dringend versterking nodig.

Wat kun je nu al doen?

Vraag eens een keer of je kunt helpen bij de organisatie van een wedstrijd of bij het geven van een training. Vind je het leuk, of voel jij je maatschappelijk verantwoordelijk om iets meer te doen, dan kunnen op alle vlakken trainingen (grotendeels online) worden gevolgd die vergoed worden door je vereniging of het Gewest. Het bestuur van je club of de baancommissie kan je op weg helpen.

Zou je namens je vereniging (vrijblijvend) willen deelnemen aan het bestuur van bijvoorbeeld je club of van de baancommissie/baanvereniging, laat van je horen.

Op welke posities is er nu grote behoefte aan meer vrijwilligers (Langebaan)

  • Juryleden Langebaan en Marathon -> Bij de organisatie van wedstrijden voor zowel langebaan als marathon zijn vrijwilligers nodig. Denk hierbij aan klokkers, scheidsrechters, starters, systeembeheer.
    • Een basiscursus Jury kan volledig online gevolgd worden en kost je enkele uren van je tijd, kosten voor de opleiding worden volledig vergoed.
    • Een opleiding tot Gewestelijk scheidsrechter kost je 2 online sessies in de avond, 2 fysieke bijeenkomsten en een stage van 2-3 wedstrijden. Kosten worden eveneens vergoed.
    • Een opleiding tot starter heeft ongeveer eenzelfde traject als scheidsrechter. Er is een flink tekort aan starters. Zonder starters, geen wedstrijden.
    • Een opleiding tot systeembeheerder (het gebruik van Vantage, een computerprogramma dat wordt gebruikt voor registratie en het houden van wedstrijden) kost je 1 avond. Iedere vereniging zou minstens 1 systeembeheerder moeten hebben om in ieder geval de eigen wedstrijden (en de wedstrijden waarvoor de vereniging is ingedeeld) te kunnen organiseren.

IJA specifiek: Technisch kader

  • Binnen de IJA mogen we blij zijn met een grote schare aan trainers, echter een groot gedeelte bereikt inmiddels ook een leeftijd (of hebben al zo’n lang dienstverband…) dat het aannemelijk is dat er op (korte) termijn extra trainers nodig zijn om het vertrek van deze trainers op te vangen. Alle trainersopleidingen worden door de IJA vergoed.

En nu? Kan ik het verschil maken?

Ja, jij kunt als individu het verschil nu al maken. Door 2x per jaar als vrijwilliger je club te helpen tijdens een wedstrijd (in de zomer of winter) of de organisatie van een evenement, blijft het houden van wedstrijden en evenementen mogelijk en voorkom je dat de last altijd op dezelfde schouders rust.

Deze (parttime) vrijwilligers hoeven niet alleen ouders te zijn maar mogen zeker ook de sporters zelf zijn. Wat is erop tegen om wat terug te doen voor de club waar je mogelijk al jarenlang lid van bent en aan trainingen en wedstrijden mee kunt doen? Wanneer je een keer niet meedoet aan een wedstrijd, dan zou je bijvoorbeeld wel kunnen assisteren zodat andere leden wel aan die wedstrijd kunnen deelnemen. Neem je maatschappelijke verantwoordelijkheid. Met zijn allen houden we de (wedstrijd)sport en de IJA levend!

Meer informatie, of wil je je aanmelden als vrijwilliger, neem contact op met je sectievoorzitter.